Một báo cáo ca bệnh về một thiếu nữ 15 tuổi cho thấy COVID-19 có thể gây ra tình trạng liệt dây thanh quản.
Mặc dù virus COVID-19 đã được biết là có thể gây tổn thương phổi, nó cũng có thể gây hại tương tự cho nhiều cơ quan khác.
Vào ngày 19 tháng 12 năm 2023, tạp chí Nhi khoa đã công bố báo cáo ca bệnh chi tiết về một bé gái 15 tuổi, người sau khi mắc COVID-19 đã phát triển các biến chứng dẫn đến liệt dây thanh quản hai bên và cần phải thực hiện thủ thuật mở khí quản để thở. Thiết bị mở khí quản được đặt tại chỗ trong 15 tháng trước khi cuối cùng được tháo ra.
Hai tuần trước khi bắt đầu xuất hiện triệu chứng liệt dây thanh quản, bệnh nhân đã trải qua các triệu chứng nghẹt mũi, sốt và mệt mỏi. Sau đó, bé gái tự xét nghiệm kháng nguyên tại nhà và có kết quả dương tính với COVID-19. Chín ngày sau, bé xuất hiện các triệu chứng khó thở cấp tính, tình trạng trở nặng hơn khi hoạt động thể chất, dẫn đến việc bé phải nhập cấp cứu tại Bệnh viện đa khoa Massachusetts.
Khi nhập viện, bệnh nhân có hiện tượng thở rít không liên tục nhưng độ bão hòa oxy máu vẫn bình thường. Ngoài ra, các xét nghiệm khác, bao gồm cả xét nghiệm COVID-19 đều cho kết quả âm tính. Một điều đáng chú ý nữa là bệnh nhân có tiền sử hen phế quản và rối loạn lo âu. Do nghi ngờ đây là cơn hen phế quản, các bác sĩ đã sử dụng thuốc steroid và thuốc giãn phế quản nhưng tình trạng không cải thiện. Bệnh nhân cũng được thực hiện trị liệu ngôn ngữ nhưng cũng không hiệu quả.
Trong quá trình nhập viện, bệnh nhân tiếp tục có tình trạng thở rít và có thêm triệu chứng khó nuốt, yếu người phía bên trái, có cảm giác châm chích và dáng đi không vững. Bệnh nhân tiếp tục được kiểm tra với các chuyên khoa tai mũi họng, tâm thần, thần kinh, ngôn ngữ trị liệu và ngoại thần kinh. Kết quả nội soi thanh quản cho thấy có sự suy giảm nặng khả năng di động của hai dây thanh quản. Tuy rằng các triệu chứng như yếu nửa người bên trái và cảm giác châm chích được đánh giá là rối loạn chức năng nhưng vẫn không thể loại trừ được các nguyên nhân liên quan đến COVID-19.
Để giảm các triệu chứng về hô hấp, bác sĩ đã tiêm botulinum toxin (Botox) vào các cơ hầu họng của bệnh nhân. Đây là phương pháp đã được chứng minh là có khả năng điều trị các bệnh hầu họng ở trẻ em. Tuy nhiên, thật không may là các triệu chứng trên vẫn kéo dài dai dẳng. Sau đó, bệnh nhân được phẫu thuật mở khí quản để giúp giảm triệu chứng. Tuy vậy, chức năng dây thanh vẫn suy giảm nghiêm trọng. Đến thời điểm viết báo cáo, bệnh nhân này đã phụ thuộc vào đường mở khí quản khoảng 13 tháng.
COVID-19 ở trẻ em
Trẻ em chiếm khoảng 18 phần trăm tổng số trường hợp COVID-19 được báo cáo ở Hoa Kỳ. Các nghiên cứu trước đây chỉ ra rằng virus COVID-19 có thể gây ra các biến chứng thần kinh như đau đầu, co giật và các bệnh lý thần kinh ngoại biên. Báo cáo ca lâm sàng trên đây cho thấy liệt dây thanh quản có thể là một biến chứng thần kinh khác của loại virus này.
Bác sĩ Danielle Reny Larrow là tác giả chính của báo cáo trên, đồng thời hiện đang một bác sĩ nội trú tại Bệnh viện Mắt và tai Massachusetts, một bệnh viện giảng dạy của Trường Y Harvard. Bác sĩ Larow cho biết khi đánh giá tỷ lệ mắc virus COVID-19 ở trẻ em, tất cả triệu chứng về hô hấp, nói hoặc nuốt của trẻ sau khi nhiễm COVID-19 đều nên được đánh giá là những biến chứng mới có thể xảy ra. Vị bác sĩ này nhấn mạnh rằng các triệu chứng này thường dễ bị quy cho những bệnh phổ biến hơn, ví dụ như hen phế quản.
Bác sĩ Christopher Hartnick, giám đốc của Đơn vị Tai mũi họng Nhi khoa và Trung Tâm Đường thở, giọng nói và nuốt Nhi khoa tại Bệnh viện Mắt và Tai Massachusetts, cho biết sau khi báo cáo được công bố, cuối cùng các bác sĩ cũng đã có thể rút ống mở khí quả cho bệnh nhân trên. Sau đó, cô bé đã có thể tham dự lễ tốt nghiệp và tiệc tốt nghiệp trung học. Lúc này là thời điểm sau 15 tháng thực hiện phẫu thuật mở khí quản.
Liệt dây thanh quản do COVID-19 ở người lớn
Theo báo cáo ca bệnh được các nhà nghiên cứu từ Hệ thống Y tế Mount Sinai ở Hoa Kỳ công bố vào năm 2021, từ tháng 5 năm 2020 đến tháng 1 năm 2021, ít nhất 16 người trưởng thành được xác định bị liệt hoặc yếu cơ plie (thanh quản). Bệnh nhân đều cho biết giọng nói của họ bị thay đổi khi bắt đầu gặp các triệu chứng nhiễm trùng đường hô hấp trên và COVID-19. Khoảng thời gian từ khi xuất hiện triệu chứng đến khi đi khám bệnh dao động từ một đến bảy tháng, trung bình là ba tháng. Bốn bệnh nhân đã được thực hiện kiểm tra điện cơ thanh quản (LEMG), xác nhận 100% trường hợp bị bệnh lý thần kinh.
Báo cáo mô tả các cơ chế gây bệnh thần kinh sau nhiễm virus, bao gồm:Bệnh thần kinh lang b блу (bàng) do hậu virus thường xảy ra sau một đợt nhiễm trùng đường hô hấp trên cấp tính, dẫn đến suy giảm cả chức năng cảm giác và vận động của dây thần kinh lang b блу (bàng).
Theo Trường Y Perelman thuộc Đại học Pennsylvania, liệt dây thanh quản có thể tạm thời hoặc vĩnh viễn. Liệt dây thanh quản hai bên (cả hai dây cùng yếu hoặc liệt) hiếm gặp và có thể gây ra nguy cơ ngạt thở, vì các dây thanh quản nằm gần nhau có thể cản trở luồng khí vào khí quản và phổi. Trong trường hợp liệt dây thanh quản vĩnh viễn, có thể cần can thiệp phẫu thuật.
Theo Ellen Wan, The Epoch Times
Tân Minh biên dịch
Ellen Wan đã làm việc cho The Epoch Times tiếng Nhật từ năm 2007.
